Lịch sử cà phê Việt Nam [Năm 1857 – đến nay TIMELINE]
Việt Nam nổi tiếng trên thế giới về việc trồng cà phê và cũng là nước xuất khẩu đứng thứ 2 trên thế giới sau Brazil. Nhưng bạn có biết lịch sử cà phê Việt Nam được bắt nguồn từ đâu không? Hay cây cà phê lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam từ khi nào? Nguồn gốc của cà phê ra sao? Tỉnh nào trồng cà phê nhiều nhất nước ta? … qua bài viết này, các bạn có thể giải đáp được những khúc mắc này nhé.
Lịch sử cà phê Việt Nam
Năm 1857
Hạt cà phê Arabica
Năm 1857, cây cà phê lần đầu tiên được những người Pháp mang vào và trồng tại Hà Nam, Bố Trạch tỉnh Quảng Trị. Hạt
Arabica người ta còn gọi là “cà phê chè”. Và không còn xa lạ gì, có rất nhiều từ trong tiếng Pháp trở thành tiếng Việt, và từ Cà phê ở Việt Nam không phải ngoại lệ. Chúng bắt nguồn từ chữ “Café” trong tiếng Pháp mà ra.
1865
Năm 1865 thực dân Pháp xâm chiếm nước ta, chúng thành lập nhiều đồn điền cà phê ở vùng trung du phía bắc Như Xuân, Sơn Tây làm theo phương thức du canh và lúc đó năng xuất cao nhất những năm đầu là 400-500kg/ha. Sau đó thấp dần chỉ còn 100-150kg/ha (lý do là không phù hợp thổ nhưỡng nơi đây).
1908
Cà phê vối (Robusta), Cà phê mít (Excelsa Chari)
Năm 1908 Pháp đưa vào Việt Nam hai loại cà phê mới đó là cà phê vối (có tên khoa học là C.Robusta) và cà phê mít (tên khoa học là C.excelsa Chari) thay thế cho loại cà phê chè (tên khoa học là Arabica) năng xuất thấp, không thích hợp với thổ nhưỡng tại vùng này.
1910
Năm 1910 những đồ điền cà phê mới lại tiếp tục cà phê tiếp tục được gieo trồng tại các tỉnh khác như Hà Tỉnh, Yên Mỹ (Thanh Hóa), Nghĩa Đàn (Nghệ An).
1925
Năm 1925 cà phê được phát triển ở Tây Nguyên (mốc son vàng cà phê Việt Nam), sau đó được trồng tại các tỉnh miền Đông Nam Bộ như Bình Phước và rãi xuống Đồng Nai.
1937-1938
Năm 1937-1938 tổng diện tích cà phê lúc này đạt 13,000 ha, và đạt sản lượng 1,500 tấn
cà phê nhân.
1963
Năm 1963 Miền Bắc trồng được khoảng 10,000 ha cà phê tại các nông trường quốc danh, cà phê trồng tại đây chủ yếu là giống cà phê chè (Arabica), năng xuất không cao khoảng 400-600kg/ha và những vùng đất màu mỡ có thể đạt được 1 tấn/ha.
Năm 1975
Năm 1975 Diện tích cà phê tại Miền Nam khoảng 10,000 ha trong đó nổi trội nhất là ở Đắk Lắk (7,000 ha), Lâm Đồng (1,700 ha), Đồng Nai (1,300 ha). Giống cà phê được trồng chủ yếu tại đây là loại cà phê vối (
Robusta). Cà phê chè (Arabica) chủ yếu được trồng tại Lâm Đồng.
Năm 1994
Năm 1994 tổng diện tích cà phê nước ta đat 150,000 ha và tổng sản lượng đạt 150,000 tấn, năng suất bình quân 1 tấn/ha. Tại những khu vực đất màu mỡ, áp dụng phương pháp trồng mới và chăm sóc khoa học năng xuất có thể đạt đến 2-3 tấn/ha. Đặc biệt là tại nhiều khu vực, sản lượng 8-10 tấn/ha.
Năm 2017
Theo thống kê (2017) Việt Nam đứng thứ 2 về sản xuất Cà phê trên toàn thế giới (tổng sản lượng xuất khẩu cà phê là 1,181811 tấn/năm), sau Brazil (2,859,502 tấn/năm), và đứng thứ 3 là Columbia (892,871 tấn/năm).
Chất lượng cà phê Việt Nam ngày nay
Như vậy, theo như bài viết về lịch sử cà phê Việt Nam, chúng ta có thể nhận thấy rằng có 2 loại cà phê chủ yếu ở Việt Nam vẫn tồn tại đến hiện nay. Đó là giống Arabica và Robusta.
Theo như thống kê thì có hàng triệu tấn cà phê được Việt Nam xuất khẩu ra thế giới mỗi năm. Việt Nam chủ yếu sản xuất ra hạt cà phê giống Robusta (chiếm khoảng 95% sản lượng cả nước). Đây là loại cà phê dễ trồng nhưng chất lượng kém hơn loại giống Arabica. Chúng ta sẽ phân biệt 2 loại giống cà phê này ở những bài viết sau nhé.
Những thách thức cà phê Việt Nam
Về mặt nào cũng vậy, tuy cà phê mang lại giá trị lợi ích kinh tế rất lớn, cà phê còn có những tác động tiêu cực:
- Các nhà môi trường cảnh báo rằng tác động tiêu cực từ biến đổi khi hậu đang xuất hiện. WWF ước tính rằng hơn 60.000 Km vuông rừng đã bị chặt phá từ năm 1973, phần lớn là để khai hoang cho các trang trại cà phê, các chuyên gia còn cho rằng diện tích đất phù hợp để sử dụng cho canh tác cà phê đang dần bị cạn kiệt.
- Sự thiếu hiểu biết trong hoạt động nông nghiệp tự phát cũng là một trở ngại lớn. “Nông dân Việt Nam đang sử dụng quá nhiều nước và phân bón” Tiến sĩ Dave D’Haeze, một chuyên gia về đất đai của Bỉ cho biết. Và có ít nhất hai thế hệ tại Việt Nam đang canh tác cà phê với những kiến thức truyền thống, có rất ít các cá nhân được đào tạo về cách sản xuất cà phê hiệu quả.
Đó là những thách thức mà chúng ta cần phải đối mặt khi phát triển cây trồng Cà Phê Việt Nam. Khi trồng cà phê, đặc biệt đối với những nông dân Việt Nam, nên được tuyên truyền về những tác hại khi phát triển mở rộng cà phê. Ngoài ra chính phủ cũng cần có những chính sách phổ biến cho bà con nông dân những nghiên cứu khoa làm sao để phát triển cây công nghiệp lâu năm này một cách bền vững.
Theo TheBazan.vn